3/28/2015

«Հայոց մայր» հուշարձանը կտարվի Վատիկան

Հայոց ցեղասպանության հիշատակին նվիրված Ֆլորենցիայում տեղադրված Հայոց մայր հուշարձանը այս տարի ցուցադրվելու է եվրոպական մի շարք քաղաքներում, իսկ ապրիլ ամսին բերվելու է Վատիկան, որտեղ Հռոմի պապը պատարագ պետք է մատուցի Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի 100-րդ տարելիցին։

«Հայոց մայր» հուշարձանը (իտալ.՝ La Madre del'Armenia) բրոնզաձույլ հուշակոթող է, որը տեղադրվել է Ֆլորենցիայի Գթասրտության եկեղեցական կազմակերպության մուտքի մոտ: «Հայոց մայր» հուշարձանը նվիրված է հայոց ցեղասպանության 100-ամյակին։ 

«Հայոց մայր» հուշարձանում քանդակագործը ստեղծել է մոր կերպարը, որը պաշտպանում և ուղղություն է ցույց տալիս իր չորս զավակներին։ Մոր թիկնոցը խորհրդանշում է Արևմտյան Հայաստանը՝ իր եկեղեցիներով։ Մոր ուսերը նման են Արարատ լեռանը։

Նշենք, որ հուշարձանը կառուցվել է 2014 թվականին, իսկ քանդակագործը Վիգեն Ավետիսյանն է:

3/16/2015

Նայելով զգեստին՝ասում էին կին է, օրիորդ, թե՝ այրի

Հայոց հինավուրց մայրաքաղաք Արմավիրի մերձակայքում̀՝ Արարատյան դաշտի գեղատեսիլ բլուրներից մեկի վրա է գտնվում  հայ ժողովրդի պատմության հոյակապ դրվագներից մեկը՝ Սարդարապատի հերոսամարտը խորհրդանշող տուֆակերտ հուշահամալիրը, որի մուտքը «պահպանում»  են Սարդարապատի կենդանի մասնակիցներին մարմնավորող վիթխարի, թևավոր ցուլերը,  որոնք  կոչված են  հսկելու փոքր-ինչ հեռվում վեր խոյացող 35 մետր  բարձրությամբ զանգակատուն-աշտարակը:
Զանգաշտարակից դեպի փառքի ու հաղթանակի հուշապատ ձգվող ծառուղու աջ կողմում հայ քաջորդիների ոգին խորհրդանշող քարե արծիվներն են: Կամարից ճանապարհը ձգվում է դեպի հուշահամալիրի զարդը̀  Հայոց ազգագրության և ազատագրական պայքարի պատմության ազգային թանգարան: Ճարտարապետը Ռաֆայել Իսրայելյանն է, կառուցվել է տասը տարում (1968-1978) և իր հորինվածքով հիշեցնում է միջնադարյան բերդ-ամրոց: Թանգարանի մուտքի մոտ է գտնվում թանգարանն ու հուշահամալիրը անցյալին ու հավերժին շաղկապող պահապան-թալիսմանը՝ Գեղամա լեռներից բերված  «Վիշապ» քարակոթողը:
2012թ-ի հունվարի 1-ից Հայոց ազգագրության և ազատագրական պայքարի պատմության ազգային թանգարանը համարվում է Թանգարանների միջազգային խորհրդի(ICOM) հիմնական անդամ: Թանգարանում պահպանվում են շուրջ 70000 մշակութային արժեքներ: 6500 քառակուսի մետր ցուցադրական մակերեսի վրա ներկայացվում է Հայոց նյութական, սոցիալական ու հոգևոր մշակույթը̀ հնագույն ժամանակներից մինչև մեր օրերը:
Թանգարանում է գտնվում, օրինակ 5000 տարվա պատմություն ունեցող օջախը: Ասում են՝ հնում միշտ պետք է վառ լիներ օջախի կրակը, քանի որ դրա հանգչելը վատ նշան էր: Ավելին, երբ նոր ընտանիք էր ստեղծվում, հին օջախի կրակով վառում էին նոր օջախը: Ըստ հին հայկական ավանդույթի՝ օջախում ապրում էին պապերի հոգիները:
Ներկայացված է նաև ձիթհանը. Հայաստանում չի եղել գյուղ, որը ձիթհան չի ունեցել: Ձեթ ստանում էին կտավատից, քնջութից, կանեփից: Սերմերը բովում էին, մանրացնում և այդ զանգվածը դրվում էր անկյունում գտնվող մամլիչի տակ: Պտտում էին, ձեթն առնաձնանում էր:
Որքան էլ որ զարմանալի թվա՝ թանգարանում շատերի ուշադրությունը գրավում են զգեստները, որոնք կրել են մեր նախնիները: Ուղեկցորդի խոսքով՝ այն ժամանակ նայելով զգեստին՝ կարող էին ասել՝ կին է, օրիորդ, թե այրի: Ասել է, թե հեռվից հեռու հագուստը խոսում էր:
Նշաձև զարդերը, զգեստի վրա  դրանց առկայությունը վկայել է կնոջ ամուսնացած լինելու փաստը:
Ինչ վերաբերում է հայկական ավանդական հարսանիքին, ապա այդ ժամանակ հարսը հիմնականում կրել է կարմիր գույնի զգեստ: Իսկ ընդհանուր առմամբ՝  առանձնացված հարսանեկան զգեստ չի եղել:
-Հաճախ կարմի գույնի էր լինում նաև ներքնազգեստը, դրա համար տատիկները, երբ զայրացել են տղա թոռնիկների վրա՝ ասել են «Կարմիր չտեսնես»,-նկատում է թանգարանի աշխատակիցը:
Թանգարանում ներկայացված են նաև ազգային ուտեստները, ավելին, նրանք ովքեր ցանկություն են հայտնում՝ կարող են անձամբ մասնակցել դրա պատրաստանն ու համտեսել:
Այժմ Հայոց ազգագրության թանգարանը Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին նվիրված ցուցահանդես է պատրաստում, աշխատանքները դեռ ընթացքի մեջ են: 

http://asekose.am/hy_AM/news/8/184358-nayelov-zgestinasoum-ein-kin-e--oriord--te-ayri.html

3/08/2015

Կոլումբիայի քաղաքներից մեկը կոչվել է Արմենիա՝ ի հիշատակ 1915 թ. Հայոց Մեծ Եղեռնի զոհերի

Արմենիան քաղաք է Կոլումբիայի Քինդիո դեպարտամենտում։ Անվանումը ստացել է 1880 թվականին, իսկ սեփականատերերը եղել են Հարավային ամերիկայից եկած հայերը: Քաղաքի կարգավիճակ է ստացել հիմնադրվելուց 9 տարի անց: Բնակիչների թիվն արագ աճել է, ինչն էլ  իշխանություններին ստիպել է 1889 թվականի հոկտեմբերի 14-ին ճանաչել Արմենիան որպես քաղաք: 1999 թվականի հունվարի 25-ին քաղաքի զգալի մասը ավերել է Ռիխտերի սանդղակով 6,2 բալանոց երկրաշարժը։ Քաղաքը Արմենիա է կոչվել՝ ի հիշատակ 1915 թվականի Հայոց Եղեռնի զոհերի:
Ինչպես Կոլումբիայի շատ քաղաքները, այնպես էլ Արմենիան 2 անուն ունի: Այն անվանում են նաև Հրաշքների քաղաք: Իսկ այս անունը ստացել է արտասովոր կերպով արագ զարգանալու համար: Այնտեղ գրեթե աղքատներ չկան: Արմենիայում են աճում ամենահամեղ էլիտար սուրճերի տեսակները, ուստի այն անվանում են նաև Կոլումբիայի  սուրճի մայրաքաղաք:

3/07/2015

Արգենտինայում լուրերի թողարկման ժամանակ կադրում ՉԹՕ է հայտնվել

Արգենտինայում լուրերի թողարկման ժամանակ կադրում` հաղորդավարների հետևի ֆոնին, նկատվել է անհայտ թռչող օբյեկտ: Շատերը կարծիք են հայտնել, թե դա այլմոլորակայինների թռչող ափսե է եղել:

3/02/2015

Սֆինքսը նաև կատու է

Սֆինքսը կատվի տեսակ է, մարմնի վրա չունի  մորթի, սակայն այնպես չէ, որ բացարձակ մազ չկա։ Նրանց մաշկը քարայծի մաշկին շատ նման է։ Բեղեր կարող են և լինել, և չլինել, կամ էլ կարող են լինել կոտրված։ Քանի որ նրանք չունեն մորթի, ավելի շուտ են մրսում, քան սովորական կատուները։ Չնայած այն փաստին, որ առանց մազ կատուները շատ հին ժամանակներից կան, նրանք սկսել են զարգանալ Եվրոպայում 1960-ական թվականներին։ Երկու տարբեր՝ առանց մազ Ֆիլայն կատուների խմբեր հայտնաբերվեցին Հարավային Ամերիկայում, որն էլ 1970-ական թվականներին ստիպեց նրանց ցեղին անվանել` Սֆինքս։

Նրանք ունեն՝
Սեպի նման գլուխ, դուրս ընկած այտոսկրերով
Մեծ` լիմոնի նման աչքեր
Շատ մեծ ականջներով. առանց մազերի, սակայն շատ փափուկ
Լավ մկանոտ, միջին չափի պարանոց
Միջին չափի իրան, գլանաձև կրծքավանդակ
Թաթի բարձիկները մյուս կատուներինից հաստ է, որն էլ բարձի վրա քայլելու տպավորություն է թողնում
Մկանոտ մարմին
Սֆինքս կատուները ճանաչված են իրենց ընկերասիրությամբ։ Նրանք շատ աշխույժ, խելացի, հետաքրքրասեր են։ Նրանք շատ նման են շներին։ Սֆինքսները անընդհատ դիմավորում են իրենց տերերին դռան դիմաց, և շատ են սիրում նոր մարդկանց հանդիպել։