5/09/2012

Ոչինչ չի մոռացվել, չի մոռացվել ոչ ոք




Շնորհավորում ենք Ձեզ և մեզ` հայ ժողովրդի հաղթանակների հերթական տարեդարձի կապակցությամբ: Այսօր ողջ առաջադեմ մարդկությունը տոնում է Մեծ հաղթանակի  67-րդ, Շուշիի ազատագրման 20-րդ և Հայաստանի 1-ին հանրապետության 94-ամյակը:


 Մայիսի 26-ին լրանում է Ավարայրի ճակատամարտի 1651-ամյակը:


451 թվականի մայիսի 26-ի վաղ առավոտյան Վարդան Մամիկոնյանի գլխավորությամբ  հայող 66 հազարանոց  զորքն, անցնելով Տղմուտը`  մխրճվեց թշնամու մարտակարգի մեջ: Պարսից բանակի որոշ գնդեր չդիմացան ճնշմանը և նահանջեցին: Սպարապետը շրջանցեց հակառակորդին և հարվածեց պարսից պահեստազորին: Պարսիկների շարքերում խուճապ սկսվեց: Թվում էր` հայերը հաղթանակ են տանում: Բայց այդ ճակատագրական պահին զգացվեց պարսից զորքի թվական գերազանցությունը: Մուշկան Նիսալավուրտի հրամանով պարսիկները վերադասավորվեցին, օգնության եկավ «Մատյան գունդը» :
Նրանք շրջապատեցին սպարապետի փոքրաթիվ զորականներին և աստիճանաբար սկսեցին սեղմել օղակը: Կատաղի և օրհասական մարտ ծավալվեց: Հայ նախարարները և զինվորները կռվում և զոհվում էին` ծանր կորուստներ պատճառելով թշնամուն: «Չգիտակցվաց մահը մահ է,գիտակցված մահը` անմահություն », - այս էր նրանց նշանաբանը: Երեկոյան մարտը դադարեց, հայոց զորքը վերադարձավ իր դիրքերը: Զոհվել էր սպարապետը, հայերը զգալի կորուստներ էին կրել, բայց չէին հաղթել  նաև պարսիկները: Նրանց զոհերի թիվը 3 անգամ ավելի մեծ էր, բացի այդ` թշնամին չէր հասել իր գլխավոր նպատակին:




«Ոչ թե  մեկ կողմը հաղթեց և մյուս կողմը պարտվեց, այլ քաջերը քաջերի դեմ դուրս գալով` երկու կողմն էլ պարտություն կրեցին» - գրում է Եղիշե պատմիչը:

Հայերն ապացուցեցին, որ կարող են միասնական բռունցք դառնալ ընդդեմ թշնամու:

 Մեր ազգն այդպիսի բռունցք դարձավ նաև Մայիսյան հերոսամարտերի ժամանակ:
1918 թ. Մայիսի 24-իս 27-ը,  երբ կրկին դրված էր հայ ժողովրդի լինել չլինելու հարցը, մի քանի կարևոր մարտերից հետո` Սարդարապատում ` գեներալ Մովսես Սիլիկյանի և Բաշ Ապարանում ու Ղարաքիլիսայում` գնդապետեր Դանիել և Պողոս Բեկ Փիրումյանների ու այլ հերոսների ջանքերով հայերը հասնում են լիակատար հաղթանակի և մայիսի 28-ին Հայաստանը հռչակվում է անկախ հանրապետություն:


1941 – 1945 թթ. Մեր ժողովուրդը պատմական հաղթանակ տարավ: 

Տարբեր ռազմաճակատներում մեր ժողովրդի զավակները քաջաբար են դրսևորել իրենց: Հայրենական պատերազմում իրենց  հերոսությամբ, արիությամբ հայորդիները մասնակից եղան այդ հաղթանակի կերտմանը: Չափազանց թանկ գնով նվաճված մի հաղթանակ , որը մարդկությունից խլեց ավելի քան 20 մլն կյանք:





Գնալով նվազում է պատերազմի վետերանների թիվը: Նրանք գնում են  բնական մահով, հին վերքերով, գնում են հանդիպելու այն ջահել հոգիներին, որոնք հեռավոր մի օր ռազմի խելահեղ հրդեհներում կերապարանափոխվաժ` ասես սպիտակ կռունկեր դարձած` անվայրէջք ճախրում են մարդկության հիշողության երկնքում:



Այսօր վետերաններն ապրում են իրենց ալեհեր հուշերում, իրենց իմաստության լռության մեջ: Նրանց  հոգում մինչև վերջին օրը կհնչի անցած մարտերի շառաչը, կմխա զոհված ընկերների կորստյան ցավը: Նրանք ապրում են նաև իրենց գործի հպարտության անքակտելի զգացումով, համաժողովրդական հարգանքի մշտական առկայությամբ:



 Ոչինչ չի մոռացվել, չի մոռացվել ոչ ոք: Մեր հիշողությունից երբեք չի ջնջվի և ոչինչ չի ջնջի մեր պապեր հերոսական ու ողբերգական անցյալը:



 Գարնանային այս հիանալի տոնը հայերիս համար խորհրդանշական է նաև  1992 թվականի մայիսի 9-ի Շուշիի ազատագրմամբ:



Հայորդիներ, կամավորները, ողջ հայ ժողովուրդը ոտքի կանգնելով անցավ պաշտպանության` իր պատմական տարածքը բարբարոսներից պաշտպանելու համար: Օրհասական մարտեր ծավալվեցին Արցախի փրկության համար: Իրենց հերոսությամբ  աչքի ընկան Սամվել Բաբայանը, Քրիստափոր Իվանյանը, Սամվել Կարապետյանը, Մոնթե Մելքոնյանը, Վազգեն Սարգսյանը, Վահագն Վարդևանյանը, Յուրա Պողոսյանը, Պետրոս Ղևոնդյանը և այլ քաջեր:






 Յուրաքանչյուր հայ  վեր էր ածվել արդարության  պաշտպանի, իր ունեցած  հողի պաշտպանի, իր իր հայրենիքին նվիրված զավակի: 



Նրանց մեծագույն սխրանքների շնորհիվ է, որ ազատագրվեց Արցախը:

Շուշիի ազատագրմամբ հայ ժողովուրդը հերթական անգամ ապացուցեց իր համախմբվածությունն ընդդեմ բարբարոս թշնամու:


 Եվս մեկ անգամ շնորհավորենք մեզ` հայերս, մեր մայիսյան հաղթանակների կապակցուրյամբ: Մեր հուշերում միշտ կապրի իր քաջագործուրյուննեով պատմության մեջ մտած յուրաքանչյուր հայորդու անուն:

 Փառք մեր ազգին, փառք մեր հերոսներին:

Կեցցե հայ ժողովուրդը, կեցցե հաղթանակների մայիսը:

Комментариев нет:

Отправить комментарий