Լրացավ Օսմանյան Թուրքիայում հայերի դեմ իրականացված ոճրագործության 99-րդ տարին: 1915-1923 թթ. զանգվածային տեղահանության է ենթարկվել և բնաջնջվել Օսմանյան կայսրության նահանգների, այդ թվում՝ Արևմտյան Հայաստանի հայ բնակչությունը։ Պայմանականորեն Ցեղասպանության օր է համարվում 1915 թ. ապրիլի 24-ը, երբ Կոստանդնուպոլսում ձերբակալվեց 600 հայազգի մտավորական։
Առաջին աշխարհամարտը հնարավորություն է ընձեռում երիտթուրքերին հաշվեհարդար լինել կայսրության հպատակ հայերի հետ՝ իրականացնելով դեռևս 1911 թ. Սալոնիկ քաղաքում տեղի ունեցած գաղտնի ժողովի որոշումը։ Այն նախատեսում էր, որ կայսրության տարածքում բնակվող մուսուլմանները պետք է թուրքացվեն, իսկ քրիստոնյաները՝ բնաջնջվեն։
Ծրագրի հեղինակներն էին Թալեաթ փաշան (ներքին գործերի նախարար), էնվեր փաշան (ռազմական գործերի նախարար), Ջեմալ փաշան (Պաղեստինյան ճակատի հրամանատար), Բեհաեդդին Շաքիր բեյը (երիտթուրքական կենտրոնական կոմիտեի անդամ) և ուրիշներ։ Մտադրվելով ոչնչացնել հայերին՝ նրանք ցանկանում էին վերացնել Հայկական հարցը։
Ծրագրի հեղինակներն էին Թալեաթ փաշան (ներքին գործերի նախարար), էնվեր փաշան (ռազմական գործերի նախարար), Ջեմալ փաշան (Պաղեստինյան ճակատի հրամանատար), Բեհաեդդին Շաքիր բեյը (երիտթուրքական կենտրոնական կոմիտեի անդամ) և ուրիշներ։ Մտադրվելով ոչնչացնել հայերին՝ նրանք ցանկանում էին վերացնել Հայկական հարցը։
Օսմանյան կառավարության կողմից իրականացված Հայոց ցեղասպանության փաստը հիմնավորվել է, ճանաչվել ու հաստատվել ականատեսների վկայություններով, օրենքներով, բանաձևերով և բազմաթիվ նահանգների ու միջազգային կազմակերպությունների որոշումներով: Տարբեր պետություններ ընդունել են բանաձևեր, որոնցում քննադատել են բնիկ հայ ժողովրդի դեմ իրականացված ցեղասպանությունը:
Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչած կազմակերպությունների և երկրների համառոտ ցանկը:
Որոշումներ, օրենքներ և հռչակագրեր
Շվեդիայի խորհրդարանի բանաձև - 11 մարտի, 2010
ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի որոշումը - 4 մարտի, 2010
ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի որոշումը -10 հոկտեմբերի, 2007
Չիլի, Սենատի որոշումը – 7 հուլիսի, 2007 Արգենտինա, օրենք – 15 հունվարի, 2006
Արգենտինա, Սենատի հատուկ հայտարարությունը -19 ապրիլի, 2006
Լիտվա, Ասամբլեայի որոշումը – 15 դեկտեմբերի, 2005
Եվրոպառլամենտի որոշումը – 28 սեպտեմբերի, 2005
Վենեսուելա, Ազգային Ասամբլեայի որոշումը -14 հուլիսի, 2005
Գերմանիա, Պառլամենտի որոշումը -15 հունիսի, 2005
Արգենտինա, Սենատի որոշումը – 20 ապրիլի, 2005
Լեհաստան, Պառլամենտի որոշումը – 19 ապրիլի, 2005
Նիդեռլանդներ, Պառլամենտի որոշումը – 21 դեկտեմբերի, 2004
Սլովակիա, Ազգային Ասամբլեայի որոշումը -30 նոյեմբերի, 2004
Կանադա, Համայնքների պալատի որոշումը – 21 ապրիլի, 2004
Արգենտինա, Սենատի հռչակագիրը – 31 մարտի, 2004
Ուրուգվայ, օրենք – 26 մարտի, 2004
Արգենտինա, օրինագիծ – 18 մարտի, 2004
Շվեյցարիա (Շվեյցարական կոնֆեդերացիա), Ազգային խորհրդի որոշումը-16 դեկտեմբերի, 2003
Արգենտինա, Սենատի որոշումը -20 օգոստոսի, 2003
Կանադա, Սենատի որոշումը – 13 հունիսի, 2002
Եվրոպառլամենտի որոշումը -28 փետրվարի, 2002
Նորին Սուրբ Օծություն Հովհաննես Պողոս II-ի և Ն.Ս.Օ.Տ.Տ.Գարեգին II-ի հռչակագիրը, ՀՀ, Ս. Էջմիածին - 27 սեպտեմբերի, 2001
Հովհաննես Պողոս II-ի աղոթքը Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիրում - 26 սեպտեմբերի, 2001
Ֆրանսիա, օրենք – 29 հունվարի, 2001
Իտալիա, Դեպուտատների Պալատի որոշումը – 16 նոյեմբերի, 2000
Եվրոպառլամենտի որոշումը – 15 նոյեմբերի, 2000
Ֆրանսիա, Սենատ, օրինագիծ – 7 նոյեմբերի, 2000
Լիբանան, Պառլամենտի որոշումը -11 մայիսի, 2000
Շվեդիա, Պառլամենտի զեկույցը – 29 մարտի, 2000
Ֆրանսիա, Ազգային Ասամբլեա, օրինագիծ–28 մայիսի, 1998
Բելգիա, Սենատի որոշումը – 26 մարտի, 1998
Լիբանան, Դեպուտատների Պալատի որոշումը – 3 ապրիլ ի, 1997
ԱՄՆ, Ներկայացուցիչների Պալատ, որոշում 3540 – 11 հունիսի, 1996
Հունաստան, Պառլամենտի որոշումը - 25 ապրիլ ի, 1996
Կանադա, Համայնքների պալատի որոշումը – 23 ապրիլ ի, 1996 Ռուսաստան, Դումայի որոշումը – 14 ապրիլի, 1995
Արգենտինա, Սենատի որոշումը – 5 մայիսի,1995
Եվրոպառլամենտի որոշումը – 18 հունիսի, 1987
ԱՄՆ, Ներկայացուցիչների Պալատ, համատեղ որոշում 247- 12 սեպտեմբերի, 1984 Կիպրոս, Ներկայացուցիչների Պալատի որոշումը – 29 ապրիլի, 1982
ԱՄՆ, Ներկայացուցիչների Պալատ, համատեղ որոշում 148 – 9 ապրիլի, 1975
Ուրուգվայ, Սենատ և Ներկայացուցիչների Պալատ, որոշում – 20 ապրիլի, 1965
ԱՄՆ, Սենատ, որոշում 359 – 11 մայիսի, 1920
ԱՄՆ, Կոնգրես, Մերձավոր Արևելքի Նպաստամատույցի վերաբերյալ ակտ- 6 օգոստոսի, 1919
ԱՄՆ, Սենատ, կից որոշում 12 – 9 փետրվարի, 1916 Ֆրանսիա, Մեծ Բրիտանիա և Ռուսաստան, համատեղ հռչակագիր -24 մայիսի, 1915
Որոշումներ, օրենքներ և հռչակագրեր
Շվեդիայի խորհրդարանի բանաձև - 11 մարտի, 2010
ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի որոշումը - 4 մարտի, 2010
ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի որոշումը -10 հոկտեմբերի, 2007
Չիլի, Սենատի որոշումը – 7 հուլիսի, 2007 Արգենտինա, օրենք – 15 հունվարի, 2006
Արգենտինա, Սենատի հատուկ հայտարարությունը -19 ապրիլի, 2006
Լիտվա, Ասամբլեայի որոշումը – 15 դեկտեմբերի, 2005
Եվրոպառլամենտի որոշումը – 28 սեպտեմբերի, 2005
Վենեսուելա, Ազգային Ասամբլեայի որոշումը -14 հուլիսի, 2005
Գերմանիա, Պառլամենտի որոշումը -15 հունիսի, 2005
Արգենտինա, Սենատի որոշումը – 20 ապրիլի, 2005
Լեհաստան, Պառլամենտի որոշումը – 19 ապրիլի, 2005
Նիդեռլանդներ, Պառլամենտի որոշումը – 21 դեկտեմբերի, 2004
Սլովակիա, Ազգային Ասամբլեայի որոշումը -30 նոյեմբերի, 2004
Կանադա, Համայնքների պալատի որոշումը – 21 ապրիլի, 2004
Արգենտինա, Սենատի հռչակագիրը – 31 մարտի, 2004
Ուրուգվայ, օրենք – 26 մարտի, 2004
Արգենտինա, օրինագիծ – 18 մարտի, 2004
Շվեյցարիա (Շվեյցարական կոնֆեդերացիա), Ազգային խորհրդի որոշումը-16 դեկտեմբերի, 2003
Արգենտինա, Սենատի որոշումը -20 օգոստոսի, 2003
Կանադա, Սենատի որոշումը – 13 հունիսի, 2002
Եվրոպառլամենտի որոշումը -28 փետրվարի, 2002
Նորին Սուրբ Օծություն Հովհաննես Պողոս II-ի և Ն.Ս.Օ.Տ.Տ.Գարեգին II-ի հռչակագիրը, ՀՀ, Ս. Էջմիածին - 27 սեպտեմբերի, 2001
Հովհաննես Պողոս II-ի աղոթքը Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիրում - 26 սեպտեմբերի, 2001
Ֆրանսիա, օրենք – 29 հունվարի, 2001
Իտալիա, Դեպուտատների Պալատի որոշումը – 16 նոյեմբերի, 2000
Եվրոպառլամենտի որոշումը – 15 նոյեմբերի, 2000
Ֆրանսիա, Սենատ, օրինագիծ – 7 նոյեմբերի, 2000
Լիբանան, Պառլամենտի որոշումը -11 մայիսի, 2000
Շվեդիա, Պառլամենտի զեկույցը – 29 մարտի, 2000
Ֆրանսիա, Ազգային Ասամբլեա, օրինագիծ–28 մայիսի, 1998
Բելգիա, Սենատի որոշումը – 26 մարտի, 1998
Լիբանան, Դեպուտատների Պալատի որոշումը – 3 ապրիլ ի, 1997
ԱՄՆ, Ներկայացուցիչների Պալատ, որոշում 3540 – 11 հունիսի, 1996
Հունաստան, Պառլամենտի որոշումը - 25 ապրիլ ի, 1996
Կանադա, Համայնքների պալատի որոշումը – 23 ապրիլ ի, 1996 Ռուսաստան, Դումայի որոշումը – 14 ապրիլի, 1995
Արգենտինա, Սենատի որոշումը – 5 մայիսի,1995
Եվրոպառլամենտի որոշումը – 18 հունիսի, 1987
ԱՄՆ, Ներկայացուցիչների Պալատ, համատեղ որոշում 247- 12 սեպտեմբերի, 1984 Կիպրոս, Ներկայացուցիչների Պալատի որոշումը – 29 ապրիլի, 1982
ԱՄՆ, Ներկայացուցիչների Պալատ, համատեղ որոշում 148 – 9 ապրիլի, 1975
Ուրուգվայ, Սենատ և Ներկայացուցիչների Պալատ, որոշում – 20 ապրիլի, 1965
ԱՄՆ, Սենատ, որոշում 359 – 11 մայիսի, 1920
ԱՄՆ, Կոնգրես, Մերձավոր Արևելքի Նպաստամատույցի վերաբերյալ ակտ- 6 օգոստոսի, 1919
ԱՄՆ, Սենատ, կից որոշում 12 – 9 փետրվարի, 1916 Ֆրանսիա, Մեծ Բրիտանիա և Ռուսաստան, համատեղ հռչակագիր -24 մայիսի, 1915
Комментариев нет:
Отправить комментарий